1946'yla chp'den kopanların chp'ye yeniden yakınlaşmaları ise akp varlığına tepki olarak yeni oluşumdur.
chp'yle olmaz diyenlerden ilk önemsenmesi gereken siyasallık da türkiye işçi partisi olmuştur kısa süreli. 1990'lardan bu yana da tip'in en büyük bileşeni doğulular kendi partilerini oluşturmuştur.
2018 seçimlerinin ortaya çıkardığı chp'nin seçim öncesi neydi? kılçdaroğlu chp'de kendi iktidarını kuruncaya ve 7 haziran 2015'e değin chp mhp ile olurmuş, olabilirmiş umudu ve korkusu gelişti. 2014'te chp'nin mhp'nin adayını seçmenlere dayatması mhp için küçültücü olmadı ama, chp'nin coşkusuzluğunun getirisi yaşanmadı. 7 haziran 2015 seçimlerinde de mhp'yle birlikte olunmadı ama, seçimler sonrası birlikte olabilme gözlendi. 7 haziran 2015 seçimleri chp'nin mhp'yle olmayacağı ortaya çıktı. mhp, chp'den koptu.
mhp'nin chp'den kopması ya da chp'nin mhp'yle olamaması gerçeğini biliyoruz.
mhp, önemli dönemeçlerde birlikte olduğu akp'ye açıktan eleştiri yaptığı sürece chp'den mhp eleştirisi yükselmedi. seçmenlerde ya da toplumsallıkta chp ile mhp seçmenleri birlikte yaşama ve yakınlaşma göstermediler. iki yan da birbirine yaklaşımda gerekçeleri açıktı: mhp, chp'nin hdp seçmenininden uzak durmasını gerçeklemek uğruna chp'yle tümden karşıtlaşmadı. chp de: mhp akp'yle karşıtlaşır umudu ve istemiyle mhp'ye esnek yaklaştı.
24 haziran seçimlerinin oluşumunda da, seçimler sonrasında da, chp ile mhp birlikteliği anlamında, ilk sonuç: chp'nin mhp'yle uzun süre olmayacağıdır.
chp mhp bilikteliğinin olmayışının ötesinde chp mhp karşıtlaşması olur mu? 2002'den ya da 1999 seçimlerinden bu yana olmamış chp mhp karşıtlığı bundan sonrasında olur mu bugünden kestirmek zordur ama, 24 haziran öncesinden daha düşünülebilir olmuştur. bu noktada durup: akp yönünden de bakmalıyız chp ile mhp karşıtlığına. akp, öyle bir karşıtlığı ne uzlaştırıcı olur ne olmasını durdurmak ister. akp-mhp birlikteliği, bir anlamda, mhp'nin akp kalkanı görevini de getirir. mhp'yi, salt, akp'yi dengeler, gözler ve denetler olarak düşünmemeliyiz. chpliler akp karşıtlığı yerine mhp ile karşıtlaşma sapması yaşamamlıdır.
chp'nin hdp diye bir sorunu vardır.
chp'de olabilecek nice gençler hdp'yle olmaktan özel bir coşkuyla eylemci olduklarını düşünmektedirler. chp'de yapabilecekleri siyasi eylem bulamadıklarından, hergün eylem coşkusu arayanlar için, hdp önemli bir odaktır. chp, hdp'yle açıktan olamadığı gibi, gizliden de birlikte değildir. akp'nin, mhp'nin chp'yi hdp ile birlikte göstermesinin ikili yararı olmaktadır: türkiye'nin ortaklaşa sorunu olan pkk ya da kürt isyanında ve kürt bağımsızlığı eylemlerini barış, özgürlük ve demokrasi olarak göstermesine yatkın gençlerin varlığını türkiye karşıtlarıyla birlikte chp olarak sunmak; bir de, chp'nin hdp'yle uzlaşmaz çoğunluğunda chp'nin içinde chp'den kuşkulandırmak.
chp hdp'yle olur mu? chp hdp'yle karşıtlaşır mı?
chp hdp'yle ilişkisini, 24 haziran öncesine göre değiştirmez. chp, hdp'yi karşısına almadan, hdp'yle karşıtlaşmadan, hdp'nin siyasi hedeflerine esneklik göstermeden hdp'yle silik ve çekingen ilişkisini sürdürür.
chp'nin hdp'ye yaklaşımından çok hdp'nin chp'ye yaklaşımı da önemlidir. yeniden seçim günü gelinceye hdp, chp'yi sürekli akp'nin uzantısı olarak görüp göstermekten uzak durmaz. akp'nin hdp'yi küçültme baskılarında chp'nin suskunluklarını yaşadıkça akp'den çok chp'yle karşıtlaşma hdp'nin gündeliği olur.
24 haziran seçimlerinde olanları ve olmayanları aptallar-çaldılar yalınına indirgemek kolaycılığının bir sonrasını görmek chp seçmenlerinden en beklenmeyen olacaktır.
28 haziran 2018, college station, texas.
